علت شقاق در بارداري و روش هاي درمان خانگي، دارويي، جراحي و ليزر

شقاق با فيشر شيوع گسترده اي به خصوص در ميان ن باردار دارد. اين بيماري در اثر ايجاد زخم طولي و باريک در  زير مخاط مقعد و پوست آن ايجاد مي شود. شقاق اگر خيلي زود مورد توجه و درمان قرار گيرد، بهبود خواهد يافت. به عبارتي مي توان گفت کشش ديواره مقعد موجب بروز اين زخم شده که در صورت عدم درمان اين زخم گسترش پيدا کرده و عميق تر مي شود. در نتيجه شقاق تا عضله مقعد امتداد مي يابد.

شقاق در بارداري از بيماري هاي شايعي است که اغلب مادران باردار در اين دوره از زندگي خود به آن دچار مي شوند. در واقع مي توان گفت شرايط زندگي مادر باردار و نيز وضعيت بدني او زمينه را براي بروز اين مشکل فراهم مي کند. در ادامه به بررسي علت ها و درمان بيماري شقاق در بارداري مي پردازيم :

نشانه هاي شقاق در بارداري

مهمترين نشانه ها شقاق در بارداري به اين شرح است:

• درد مقعد


• سوزش


• خارش


• خونريزي به رنگ قرمز روشن


• بروز ترک طولي در ديواره مقعد

علت شقاق در بارداري

شقاق در بارداري مي تواند ناشي از عوامل متعددي ايجاد شود که مهمترين آن تغيير سبک زندگي و رژيم غذايي مادر است. در اين قسمت به بررسي مهمترين علت هاي شقاق در بارداري مي پردازيم :

• بي تحرکي مادر : بسياري از مادران باردار گمان مي کنند استراحت طولاني مدت لازمه باردار است. در صورتي که اين امر موجب ميشود، روده ها تحرک کمتري داشته باشند و زمينه براي بروز يبوست که مهمترين عامل شقاق است، فراهم شود.


• رژيم غذايي : برخي از  ن باردار در دوره هايي از بارداري دچار ويار مي شوند و همين امر مقدار خوراکي و وعده هاي غذايي آنان را کاهش مي دهد. در نتيجه مادر باردار دچار يبوست شده و به دنبال آن شانس بروز شقاق افزايش مي يابد.


• کم آبي بدن : بي توجهي به مقدار آب مصرفي در طول روز موجب مي شود، مدفوع سفت شده و دفع آن مشکل مي شود، در نتيجه مقعد دچار آسيب شده و شقاق ايجاد مي شود.


• هورمون هاي بارداري : در اين دوران بدن مادر شروع به ترشح مقدار زيادي هورمون مي کند. در نتيجه ترشح اين هورمون ها، يبوست ايجاد شده و شقاق در بارداري نيز به دنبال آن ظاهر مي شود.


• بزرگ شدن شکم و رحم : افزايش وزن ناشي از بزرگ شدن رحم مي تواند احتمال بروز شقاق را افزايش دهد.

درمان شقاق در بارداري

شقاق از جمله بيماري هايي است که اگر به موقع مورد توجه و درمان قرار گيرد. مي تواند رفع شده ولي در صورت عدم درمان به موقع، تشديد شده و گاهي زخم آن عميق تر مي شود. که در اين صورت درمان آن نيز مشکل تر خواهد بود. برخي از راهکارهاي درمان شقاق در بارداري به اين شرح است:

درمان خانگي شقاق در بارداري

• مصرف فيبر : مصرف فيبر در برطرف نمودن يبوست موثر است، فيبر با تجمع در روده ها موجب مي شود، حجم مدفوع افزايش يابد و از يبوست و آسيب به ديواره مقعد جلوگيري به عمل آيد. از خوراکي هاي سرشار از فيبر مي توانيم به آووکادو، گلابي، خانواده بري ها، نارگيل، انجير، نخود فرنگي، شلغم، لوبيا، نخود و …. اشاره کنيم.


• آب کافي : آب يکي از عناصر حياتي براي بدن است، مصرف حداقل 8 ليوان آب در طول روز به همه افراد توصيه مي شود. آب از طريق نرم نمودن مدفوع به درمان يبوست کمک مي کند.


• ورزش و تحرک : انجام ورزش هاي سبک در طول بارداري مي تواند به درمان يبوست کمک نمايد. زيرا ورزش موجب مي شود، حرکات روده بيشتر شده و يبوست درمان شود. انجام حداقل 30 دقيقه ورزش هاي سبک به درمان شقاق در بارداري کمک مي کند.


• جلوگيري از اضافه وزن بيش از اندازه : براي درمان شقاق مي توانيد به جاي مصرف مقدار زيادي غذا، وعده هايي غذايي را مقوي و کمتر کنيد، زيرا اضافه وزن مي تواند اين بيماري را تشديد نمايد.


• حمام سيتز : اين روش شامل قرار دادن ناحيه لگن و کفل در آب نسبتاً گرم براي حداقل 20 دقيقه است. اين روش درمان موجب ضدعفوني شدن زخم شده و به بهبود حرکات روده اي کمک مي کند. اين روش در بهبود التهاب و درد بيماري موثر است و بايد حداقل دو بار در روز تکرار شود.


• کمپرس سرد : قرار دادن کمپرس سرد بر روي ناحيه آسيب ديده موجب مي شود درد بيمار به سرغت برطرف شود. براي استفاده از کمپرس سرد مي بايست بايد يخ را پس قرار دادن در کيسه پلاستيکي در حوله بپيچيد و بر روي زخم شقاق قرار داد.

درمان دارويي شقاق در بارداري

درمان دارويي شقاق شامل استفاده از پمادها و دارويي است که مي توانند علائم بيماري را بهبود بخشند و به درمان عارضه نيز کمک کنند. اما مصرف اغلب اين دارو ها براي مادران باردار ممنوع است. پس لازم است حتماً قبل از مصرف پماد ها با پزشک م نماييد. برخي از پمادهايي که براي درمان شقاق توصيه مي شود، عبارتند از :

• آنتي فيشر


• پماد گليسيرين تري نيترات


• پماد مسدود کننده کانال کلسيم 


• ليدوکائين

درمان جراحي شقاق در بارداري

جراحي شقاق مقعدي به جز موارد حاد توصيه نمي شود، زيرا جراحي براي مادر باردار ممنوع است، اغلب درمان جراحي به دوره به از زايمان موکول مي شود. جراحي شقاق شامل حذف نمودن بخشي از عضله اسفنکتر براي کاهش فشار وارده بر آن است. اما اين درمان همراه با عوارضي از جمله بي اختياري است.

درمان شقاق در بارداري با ليزر

درمان شقاق در بارداري با ليزر روشي کم خطرتر در مقايسه با جراحي است. در ليزر درماني با استفاده از اشعه مادون قرمز برش انجام مي شود و بيمار درد و خونريزي کمتري را تجربه مي کند. درمان شقاق با ليزر موجب مي شود، هيچ از عوارض جراحي مانند بي اختياري ايجاد نشود.

اغلب موارد شقاق در بارداري بعد از زايمان برطرف مي شوند، اما در صورت عدم درمان بايد هرچه سريع تر براي درمان آن اقدام نماييد.